Family Office, czyli zaplanowana sukcesja w firmie rodzinnej
87 proc. osób, które rozpoczęły działalność gospodarczą, uważa swoją firmę za rodzinną. Większość przedsiębiorców zakłada więc, że pewnego dnia przekaże stery następnemu pokoleniu. Często jednak na pomysłach się kończy, tymczasem sukcesja w firmie rodzinnej to proces, który warto zacząć na długo przed emeryturą.
Prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce nie należy do najłatwiejszych ścieżek kariery. Mimo tego zgodnie z raportem „Preferencje sukcesyjne polskich przedsiębiorców rodzinnych” opracowanym na bazie badań przeprowadzonych przez Instytut Biznesu Rodzinnego aż 78 proc. założycieli firm rekomenduje swoim dzieciom zostanie przedsiębiorcą. ¹ Zazwyczaj to właśnie kolejne pokolenie przejmuje interes po rodzicach. Pomostem między dwoma pokoleniami może być wsparcie Family Office.
Co to jest sukcesja w firmie rodzinnej?
O sukcesji w firmie rodzinnej można mówić w dwóch przypadkach: rezygnacji z prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę na rzecz sukcesora, a także w sytuacji, kiedy właściciel umiera, a prowadzeniem biznesu zajmują się spadkobiercy. W praktyce zaś sukcesja to sposób na zachowanie ciągłości działania przedsiębiorstwa, utrzymanie miejsc pracy czy kontraktów, które zapewniają przychody firmie rodzinnej.
W przypadku spółek sukcesja oznacza również ochronę majątku oraz zachowanie realnej władzy w firmie poprzez udziały. W tym miejscu należy wspomnieć o Family Office, czyli usłudze edukacji i wsparcia, która ma na celu m.in. stworzenie trwałego i wielopokoleniowego biznesu, przekazanie firmy w ręce kolejnych pokoleń oraz pomnażanie majątku. Z danych opublikowanych we wspomnianym raporcie wynika, że 67 proc. osób, które założyły rodzinną działalność, traktowały tę decyzję także w kontekście zabezpieczenia emerytalnego. Nie jest to jednak możliwe bez takich elementów jak planowanie sukcesji w firmie.
Jak Family Office Banku Pekao S.A. może pomóc w sukcesji?
Dla wielu przedsiębiorców ewentualne przekazanie sterów wydaje się kwestią naturalną, wręcz oczywistą. Cały proces nie jest jednak tak czarno-biały i prosty, jak mogłoby się wydawać. Zanim właściciel wyznaczy przyszłego sukcesora do prowadzenia firmy, powinien odpowiedzieć sobie na kilka kluczowych pytań:
- Jakie będą ramy czasowe sukcesji w firmie rodzinnej? – Kiedy nestor planuje odejście z biznesu i na jakim etapie zacznie przekazywać kompetencje sukcesorowi? Czy zmiana na stanowisku zarządczym nastąpi po odejściu nestora, czy może wcześniej?
- Kto zastąpi nestora? – Zazwyczaj naturalnymi następcami są dzieci, ale jeśli jest ich kilkoro, które z nich wybrać? Czy kierować się chęcią do kontynuowania działań po rodzicach, czy raczej postawić na umiejętności i świeżą wizję? A może przekazać firmę w zarządzanie swoim wnukom?
- Czy powierzyć firmę jednej osobie, czy kilku? – Być może największy potencjał w prowadzeniu firmy ku dalszym sukcesom tkwi np. w ducie córki i zięcia albo dwójki dzieci, których kompetencje wzajemnie się uzupełniają. Czy takie rozwiązanie będzie optymalne, czy raczej doprowadzi do konfliktów?
¹ https://www.ibrpolska.pl/wp-content/uploads/2020/02/Raport_FACTS_Instytut-Biznesu-Rodzinnego.pdf
Wątpliwości, dylematów i pytań jest wiele, a do tego warto dodać ryzyko konfliktów w sytuacji, kiedy wizje nestora i sukcesora w firmie będą odmienne. Przejęcie władzy nie jest łatwym przedsięwzięciem, dlatego warto zadbać o nie odpowiednio wcześnie, a także ze wsparciem specjalistów.
Czy można uprościć przejęcie obowiązków sukcesorowi?
Tu właśnie pojawia się miejsce dla doświadczonych Senior Family Officerów posiadających wiedzę w wielu dziedzinach życia, które dotyczą zamożnych rodzin posiadających własny biznes. Ich zadaniem jest nie tylko bieżące wsparcie przedsiębiorstwa, ale również długofalowe planowanie, które obejmuje również kwestie związane z wymianą pokoleniową w firmie rodzinnej.
Gdzie szukać usług Family Office? Bankowość Prywatna w Banku Pekao S.A. proponuje swoim klientom takie usługi w ramach posiadanego konta. Kompleksowe rozwiązanie obejmuje pomoc doświadczonych Senior Family Officerów oraz współpracujących ekspertów z obszaru prawa czy finansów, którzy świetnie orientują się zarówno w kwestiach bieżącego zarządzania przedsiębiorstwem, jak i prawnych aspektach takich procesów. Rolą Senior Family Officera jest m.in. wielopoziomowa pomoc, uświadamianie potrzeb i ryzyk związanych z sukcesją. Pomaga klientowi i jego firmie rodzinnej w dotarciu do odpowiednich jednostek w banku lub umożliwia dostęp do sprawdzonych podmiotów zewnętrznych.
Powierzając zadanie sukcesji w firmie rodzinnej neutralnemu doradcy, można uniknąć ewentualnych konfliktów oraz nieporozumień. Jest to niezwykle ważne, gdyż spór może łatwo wyjść poza przedsiębiorstwo i rzutować na relacjach rodzinnych.
Znam przypadek, gdy taka sukcesja doprowadziła do roztrwonienia i przepadku majątku, po przejęciu go przez beztroską córkę.